|
بُعد ارزشیابی
|
موضوعات
|
نکات مهم در ارزشیابی کتاب و کتابچه
|
|
محتوای کتاب / کتابچه
|
دقت در کتاب / کتابچه (Accuracy)
|
1. با استفاده از دانسته های خود و یا در صورت امکان منابع در دسترس، صحت مطالب ذکر شده را بسنجید.
2. در صورتی که متن دارای غلط های املایی، نگارشی یا دستور زبانی است، به نسبت از حداکثر نمره بکاهید.
3. لازم است مطالب مندرج در رسانه با منابع علمی به روز مطابقت داشته باشد. به ازای هر 2 سال قدیمی بودن مطالب و منابع آن از تاریخ ساخت رسانه (نه ارزیابی)، یک امتیاز بکاهید.
|
|
عدم تناقض و یکپارچگی (Consistency)
|
1. منظور از یکپارچگی، هم جهت بودن مضمون مطالب عنوان شده در یک راستا می باشد.
2. مطالب درج شده در این رسانه را با مطالب در دسترس دیگر رسانه ها که در زمینه موضوع مذکور ساخته شده اند، مقایسه نمایید. آیا تناقضی می بینید؟
|
|
شفافیت (Clearity)
|
1. منظور، پرهیز از واژگان و عبارات تخصصی و روان بودن مطالب است. به نظر شما، آیا امکان داشت ساده تر از این موضوع مذکور را بیان کرد؟ در این صورت، به نسبت پیچیدگی از نمره این سوال کسر کنید.
2. چنانچه برای تمامی موضوعات تخصصی مثالهای کافی آورده شده است، حداکثر نمره و چنانچه برای هیچ یک از موضوعات هیچ مثالی ذکر نشده است، حداقل نمره را اختصاص بدهید.
|
|
مناسبت داشتن (Relevancy)
|
1. لازم است که در ابتدا جهت آشنایی بیشتر مخاطبین، پیشینه موضوع ذکر شود. ذکر پیشینه تا چه حد کامل است؟ (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)
2. منظور از کاربردی بودن مطالب برای مخاطبین، مهم بودن و مبتلا به بودن مخاطبین است.
3. آیا سازندگان این رسانه، هیچ اطلاعاتی پیرامون ویژگی های دموگرافیک مخاطبین (سن، جنس، شغل، وضعیت تأهل و ...) و ویژگی های فرهنگی مخاطبین (سطح تحصیلات، زبان، گویش و ...) داشته اند. تنها در صورت وجود مستندات امتیاز دهید. رسانه تا چه حد برای قشری با این خصوصیات دموگرافیک و فرهنگی مناسب است؟ (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)
4. آیا سازندگان این رسانه، هیچ اطلاعاتی پیرامون ویژگی های رفتاری و روانشناختی مخاطبین داشته اند. تنها در صورت وجود مستندات امتیاز دهید. رسانه تا چه حد برای قشری با این ویژگی های رفتاری و روانشناختی مناسب است؟ (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)
|
|
جذابیت (Appealing)
|
1. منظور از جذابیت، گیرایی مخاطب است.
2. در صورت استفاده از تمامی امکانات بصری ذکر شده (فیلم، پویانمایی، عکس، جدول و نمودار) حداکثر امتیاز را اختصاص دهید. در غیر این صورت به نسبت از امتیاز کسر نمایید.
|
|
خلاقیت (Creativity)
|
1. در جهت مقایسه رسانه حاضر، با نمونه های مشابه تلاش نمایید. آیا نمونه دیگری در دسترس وجود دارد؟
2. هر گونه فکر بدیع که می توانید در قالب خلاقیت طراح، بگنجانید، امتیاز این سوال را می افزاید.
|
|
مقبولیت (Credibility)
|
1. آیا از دیدگاه مخاطبین، نویسنده مقبول میباشد؟ به نسبت پاسخگویی به این سوال، امتیاز دهید.
2. به هر میزان که منابع و افراد به کار گرفته شده در این رسانه از مقبولیت بیشتری نزد مخاطبین برخوردار باشند، امتیاز بیشتری اختصاص دهید.
|
|
بعد ارزشیابی
|
موضوعات
|
ادامه نکات مهم در ارزشیابی کتاب و کتابچه
|
|
ساختار کتاب / کتابچه
|
عنوان کتاب / کتابچه
|
1. منظور پرهیز از عبارات دشوار در عنوان کتاب / کتابچه و گویا بودن آن می باشد.
2. عنوان تا چه حد باعث می شود یک فرد کتاب را از بین کتاب های دیگر انتخاب کند؟
3. آیا عنوان کتاب تناسب و همخوانی لازم و ضروری را با محتوای خود دارد؟
|
|
شناسنامه کتاب / کتابچه
|
1. در صورت عدم ذکر تاریخ، محل تولید، نوبت چاپ و موسسه تولید کننده کتاب امتیاز کسر نمایید.
2. در صورت عدم ذکر مشخصات نویسندگان و ویراستاران کتاب امتیاز کسر نمایید.
3. در صورت عدم ذکر شماره تلفن، فاکس، صندوق پستی و آدرس الکترونیک امتیاز کسر نمایید.
|
|
فهرست کتاب / کتابچه
|
1. لازم است فهرست حاوی عنوان تمام فصول و در صورت امکان بخش های اصلی باشد، در غیر این صورت به نسبت، امتیاز کسر نمایید.
2. لازم است فهرست کتاب / کتابچه ارجاع دقیق به صفحات را حاصل کند، در غیر این صورت به نسبت، امتیاز کسر نمایید.
|
|
متن کتاب / کتابچه
|
1. به نظر شما نویسنده می توانست عنوان مناسب تری برای فصول کتاب خود برگزیند؟
2. آیا در ابتدای هر فصل، اهداف از آموزش این فصل لیست شده است؟ در این صورت امتیاز 5 بدهید.
3. به هر میزان که احساس می کنید، خوانایی فونت های به کار رفته کمتر است، امتیاز کسر کنید.
4. حداکثر 3 فونت متفاوت مناسب است. در صورتی که بیش از آن استفاده شده است، امتیاز کسر نمایید.
5. بسته به سایز کتاب / کتابچه، از فونت 10 تا 14 استفاده شده باشد. به عنوان مثال، اگر مخاطب آن کودکان هستند، فونت بزرگتر لازم است. چنانچه این قاعده رعایت نشده است، از امتیاز آن بکاهید.
|
|
تصاویر کتاب / کتابچه
|
1. به هر میزان (در حد معقول) که بیشتر از تصاویر و جداول استفاده شده است، امتیاز بیشتری اختصاص دهید.
2. آیا تمامی تصاویر و جداول و ... دارای توضیحات می باشند؟ آیا این توضیحات کامل است؟
3. در جستجوی آدرس یا مجوز ذکر تصاویر، نمودارها و ... باشید. در صورت ذکر آن ها نمره 5 را اختصاص دهید.
|
|
منابع کتاب / کتابچه
|
1. لازم است که به انتهای هر فصل مراجعه کنید و وجود یا عدم وجود منابع کتاب را بررسی کنید.
2. لازم است در تمامی فصول، از یک روش منبع نویسی (مانند سیستم ونکوور یا آکسفورد) استفاده شده باشد.
3. منظور از منابع مفید و مظالعه بیشتر، ارجاع خواننده مشتاق برای دانستن بیشتر مطالب تخصصی تر است
|
|
فهرست نمایه (Index) کتاب / کتابچه
|
1. به منظور بررسی وجود یا عدم وجود فهرست نمایه (Index) به انتهای کتاب / کتابچه مراجعه نمایید.
2. واژگان کلیدی مرتبط تا چه حد در فهرست نمایه ذکر شده است؟
3. منظور از دقیق بودن فهرست نمایه کتاب / کتابچه، فراهم کردن ارجاع دقیق به صفحات کتاب می باشد
|
|
طراحی صفحات و جلد کتاب / کتابچه
|
1. جلد کتاب به انتخاب آن از قفسه کتابخانه و کتابفروشی کمک می کند؟
2. اگرچه این سوال نیز تخصصی است و به نظر می رسد نیاز به یک ارزیاب گرافیست داشته باشد، اما به نظر شما طراحی جلد، موضوع را انتقال می دهد؟
3. آیا از حاشیه ها، سربرگ و پاورقی ها استفاده شده است؟ به میزان استفاده بیشتر، نمره اضافه کنید.
|
|
بعد ارزشیابی
|
موضوعات
|
ادامه نکات مهم در ارزشیابی کتاب و کتابچه
|
|
تولید کتاب / کتابچه
|
|
1. لازم است رنگ ها، مخلوط نشده باشد. کاغذها برش دقیق داشته باشند. کاغذها به یکدیگر نچسبیده باشند. صفحات خالی (چاپ نشده) در کتاب نباشد.
2. اگرچه لازم نیست در تمامی کتاب / کتابچه ها از کاغذ گلاسه استفاده شود (در برخی از کتاب / کتابچه ها استفاده از کاغذ کاهی، زیباتر و مناسب تر نیز خواهد بود)، اما در حالت عادی به کاغذ گلاسه نمره بیشتر و به کاغذ کاهی نمره کمتر داده شود.
3. مسلماً لازم است قطع کتابی که مطالب مختصری را ارائه می کند، کمتر از قطع کتابی باشد که موضوعی را با تفضیل بیشتر توضیح داده است. آیا این قاعده رعایت شده است؟
4. آیا کتاب / کتابچه در کتابفروشی ها در دسترس است؟ آیا به صورت رایگان توزیع می شود.
5. قیمت کتاب را با کتاب های مشابه مقایسه نمایید.
|