خودکشی و اقدام به خودکشی عواقب وخیم هیجانی برای خانواده و دوستان دارد. فشار ناشی از سوگواری تاثیر عمیق و طولانی مدت برای اعضاء خانواده دارد. آنها از اقدام احتمالی بعدی نگرانند و احساس مي‌كنند که در جهت پیشگیری از اقدام بعدی باید تلاش کنند.
همچنین خودکشی هزینه قابل توجهی به جامعه تحمیل مي‌كند که چیزی در حدود بیلیونها دلار در سال مي‌باشد.
اوایل قرن 21 تحقیقات زیادی روی خودکشی‌هايي که در سال‌هاي 2000-1980 اتفاق افتاده در حال انجام است. در حال حاضر حجم زیادی از اطلاعات راجع به بهداشت روان، اپیدمیولوژی، تحقيقات بيولوژيك و روانی اجتماعی دردست است که مي‌تواند تصویر هماهنگی درباره رفتارهای خودکشی و برنامه‌ريزي برای پیشگیری از خودکشی درکشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه ترسیم کند.
بيماري‌هاي روانپزشکی مهمترین عاملی است که شخص را مستعد به رفتار خودکشی مي‌کند. افراد با بیماری روانی 10برابر بیش از افراد بدون بیماری خودکشی مي‌كنند. در بیشتر کشور‌هاي غربی بیش از 90% افرادی که با خودکشی می‌میرند یک اختلال قابل تشخیص روانپزشکی دارند. در برخی کشورهای آسیایی مثل چین نسبت بيماري‌هاي روانی در افراد خودکشی خیلی کمتر است ولی اختلال روانی هنوز نقش مهمی در رفتارهای خودکشی دارد.
اختلالاتی که بیشترین ارتباط را با رفتارهای خودکشی دارند افسردگی و اختلال دو قطبی، سوء مصرف الکل، مواد، و اسکیزوفرنیا است.
با اینحال بیشتر افراد مبتلا به بیماری‌هاي روانپزشکی خودکشی نمي‌كنند که این موضوع نشان مي‌دهد که علیرغم خطر بالای خودکشی در این افراد، بیشتر آنها استرس‌هاي زندگی یا دیگر استرس‌هايي که منجر به خطر بالای خودکشی مي‌شود را تجربه نمي‌کنند.
سابقه فامیلی خطر رفتار خودکشی را 4 برابر مي‌کند. افرادی که اقدام قبلی کرده‌اند در معرض خطر بالاتر برای اقدام‌هاي بعدی مخصوصاً در زمان 6 تا 12 ماه بعد از اقدام اولیه هستند.
وضعیت اجتماعی اقتصادی تحصیلی پایین و سلامت جسمی ضعیف با رفتار‌هاي خودکشی مرتبط هستند. اطلاع ازاین عوامل خطر برای شناسایی افراد در معرض خطردر جهت برنامه‌هاي پیشگیری از خودکشی کمک‌كننده است.
اهداف و استراتژی‌های برنامه ادغام پیشگیری از خودکشی در نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی
هدف 1- ارتقاءسطح آگاهی کارکنان بهداشتی در مورد مدیریت، مراقبت و پیگیری رفتارهای خودکشی
هدف2 -ارتقاءسطح آگاهی رابطین بهداشتی در مورد نحوه برخورد با رفتارهای خودکشی
هدف 3 - ارتقاء سطح آگاهی مدیران،معلمین و مشاورین مدارس درمورد خودکشی و مدیریت آن
هدف 4- ا یجاد نگرش صحیح و ارتقاء سطح آگاهی جامعه
هدف 5- انگزدایی از خودکشی و رفتارهای خودکشی
هدف 6- ارتقاء نظام ثبت داده‌های رفتارهای خودکشی
گروههاي در معرض خطر (نوجوانان و جوانان و زنان)
- دانش آموزان
- زنان خانه دار متاهل 30-15
- دانشجويان
- بچه‌هاي طلاق، بي سرپرست، خانواده معتاد و بیكار
- زنان بي سرپرست
- بيماران صعب العلاج
- حاشيه نشين‌ها و مهاجرين
- بازنشستگان
ج) گروههاي پر خطر
- بيماران افسرده
- بيماران با ساير اختلالات روانپزشكي
- اقدام كنندگان به خود كشي با سابقه قبلي
- سابقه فامیلی خودکشی
- افکار خودکشی
- اعضای کمیته
معاون محترم بهداشتی دانشگاه
· مدیر گروه سلامت روانی اجتماعی و اعتیاد
· سه نفر از روانپزشکان مجرب در زمینه پیشگیری از خودکشی
· نماینده سازمان جهاد کشاورزی
· نماینده صدا و سیما
· نماینده نیروی انتظامی
· نماینده پزشکی قانونی
· نماینده سازمان آموزش و پرورش
· نماینده سازمان بهزیستی
· نماینده معاونین دانشگاه
· بلایا :
· ايران جزء ده كشور اصلي بلاخيز دنياست . 160000 نفر طي يك قرن از بلاياي طبيعي فوت كرده اند. اگر بخواهيم سوانح و حوادث غيرمترقبه ديگر را نيز محاسبه كنيم . رقم مذكور خيلي بيشتر از اينها خواهد شد.
· متاسفانه ابعاد فاجعه تنها به فوت شدگان منتهي نمي گردد . بازماندگان دچار آسيبهاي جدي مي شوند كه مشكلات رواني، بخشي از آن است .
· بررسيهاي انجام گرفته در ايران نشان مي دهد كه 50 الي 70 درصد بازماندگان ناشي از بلايا يكسال بعد از وقوع ، مبتلا به اختلالات استرس PTSD ، افسردگي و اضطراب بودند ( پژوهش هاي انجام گرفته در زلزله هاي رودبار ، بيرجند و اردبيل ) . براساس نتيجه پژوهش زلزله بيرجند و اردبيل ، بالغين سه برابر و كودكان دو برابر بيش از جمعيت آسيب نديده از اختلالات رواني رنج مي برند .
·
اهداف :
هدف كلي : پيشگيري از عوارض رواني – اجتماعي ناشي از حوادث غير مترقبه
اهداف جزئي :
- كاهش شيوع و پيشگيري از پيشرفت و تشديد عوارض رواني در حوادث غيرمترقبه
- افزايش توان انطباق و آماده سازي بازماندگان
- تقويت مهارتهاي اجتماعي بازماندگان و كمك به جامعه براي سازماندهي مجدد ،خودياري و بازسازي جامعه
- ارتقاء سطح سلامت روان مثبت در جامعه