روش های مستقیم آموزش

کارگاه آموزشی یا Workshop

تعریف

كارگاه يك برنامه آموزشي كوتاه و فشرده است كه براي تعداد نسبتاً كمي از افراد (در حدود 20ـ30 نفر) جهت كسب دانش، مهارت­­ هاي كاربردي و به روز در يك زمينه مشخص برگزار مي شود و بر اساس بحث گروهي مشاركت و تبادل اطلاعات بين شركت كنندگان و برگزاركنندگان پايه ريزي مي شود. مدت زمان معمول آن بين چند ساعت تا چند روز است.

در کارگاه آموزشی بیشتر از مباحث علمی و کاربردی و کمتر از مباحث تئوری استفاده می شود. در کارگاه به همه شرکت کنندگان این فرصت داده می شود تا تجربیات خود در مورد موضوع مطرح شده در کارگاه را با یکدیگر مطرح کرده و به بحث و تبادل نظر بپردازند.

در برنامه های ارتقاء سلامت از این روش برای افزایش انگیزه، بهبود دانش عملی و بالا بردن توان کارگروهی شرکت کنندگان استفاده می شود.

ویژگی ها

به طور کلی در یک کارگاه، شرکت کنندگان از لحاظ داشتن اطلاعات مرتبط با موضوع کارگاه، تقریباً همگن هستند. برخلاف روش هایی مانند سخنرانی که اطلاعات یک طرفه مبادله می شود، در کارگاه، مشارکت شرکت کنندگان در بحث ها، تبادل اطلاعات و تجربیات و کارگروهی، بیشتر دیده می شود. ساختار و نحوه ارائه مطالب در کارگاه نسبتاً انعطاف پذیر بوده و برگزار کننده کارگاه با توجه به هدف آموزش و گروه شرکت کنندگان می تواند از روش های مختلفی برای ارائه مطالب خود استفاده کند. یک ویژگی دیگر کارگاه استفاده از مدرسان و مربیان در نقش تسهیل کننده بحث ها می باشد.

برای تشکیل یک کارگاه به مکان یا اتاق مناسب جهت تبادل نظر و آموزش، فضایی برای کارهای گروهی و محتوای آموزشی نیاز می باشد. 

به طور کلی 3 نوع کارگاه دیده می شود؛

1.   كارگاه هايي كه هدف آنها ارائه اطلاعات وكسب مهارت­هاست؛ به عنوان مثال كارگاه هايي كه براي كمك به شركت كنندگان جهت نگارش و نشر مقالات­شان تشكيل مي شود (شايعترين فرم برقراري كارگاه در مبحث آموزش سلامت).

2.   كارگاه­هايي كه بر يك سؤال يا يك موضوع خاص تأكيد كرده و بر پايه آن بحث يا مناظره اي را بين شركت كنندگان ترتيب مي دهند.

3.     کارگاه هايي كه جهت اطلاع از نظرات و پيشنهادات شركت كنندگان براي كمك به برگزاركنندگان بر پا مي شود.

3-1-1-1          معیارهای ارزشیابی

قبل از هر چیز یک کارگاه بر اساس مدل انتخاب شده باید دارای یک پروپوزال یا طرح پیشنهادی مشخص باشد که در این پروپوزال، هدف از تشکیل کارگاه آموزشی، زمان، مکان، روش های اجرایی، نحوه ارائه مطالب و نحوه ارزیابی های کارگاه آموزشی به وضوح توضیح داده شده باشد.

هدف از یک کارگاه آموزشی، افزایش آگاهی شخصی شرکت کنندگان، بالا بردن تمایل شرکت کنندگان به یادگیری یک مطلب، مدیریت در فراگرفتن مطالب، بهبود بخشیدن قابلیت های شرکت کنندگان در انجام کارهای گروهی و ارتقای روابط سازمانی با تأکید قوی بر روی مسائل روحی و احساسی شرکت کنندگان می باشد.

در کارگاه آموزشی، یکی از روش های ارائه مطالب مانند بارش افکار یا Brainstorming، نقش بازی کردن یا Role palys، بحث گروهی یا Group Discussion  و کاربرد سالاید و اورهد یا Using Overhead transparencies استفاده می شود.

برای ارزیابی کارگاه چهار نوع ارزیابی؛ کل برنامه اجرایی، ارزیابی رضایتمندی شرکت کنندگان، ارزیابی نحوه ارائه مطالب و ارزیابی اثرگذاری کارگاه اموزشی منطبق با هدف تعیین شده مدنظر قرار می گیرد.

به طور خلاصه معیارهای ارزیابی یک کارگاه را می توان مطابق جدول زیر در نظر گرفت: برای درک بهتر ارزشیابی این رسانه می توانید به این جدول نیز رجوع کنید: