مقدمه :

سلامت یک نیازاولیه بشری است.که اساس کارکرد موفق افراد وجوامع است.هدف ارتقاء سلامت و  توانمندسازی افراد برای کنترل سلامت خویش ازطریق کسب مهارت های کنترل عوامل زمینه ایموثربرسلامت است.آموزش سلامت ترکیبی ازتجارب یادگیری تسهیل کننده اتخاذ داوطلبانه رفتارسالماست که منجربه تامین وارتقای سلامت شده وترکیبی ازمهارت های آموزشی ،ساختاری ،اقتصادی ومحیطی برای تعالی رفتار سالم است . آموزش دهندگان سلامت ، پیشگامانی هستند که همیشه طالب درک جدیدی از رفتار انسانی و راه های جدید کاردبرد دانش خویش به منظور حل مشکلات فردی واجتماعی می باشند. تمام مراقبین سلامت ، آموزش دهنده سلامت هستند و این افتخاری است که توسعهوتقویت آن نیازمند برنامه ریزی دقیق برای توسعه آموزش سلامت متکی بر شواهد مبتنی بر جامعهمی باشند .

آموزش سلامت هرچند وظیفه ای است برای تمام مراقبین سلامت اما بدون اتکای به شواهد و رعایتاستانداردهای آموزش سلامت ، نمی توان به تاثیر آن امیدی داشت و توسعه آموزش سلامت متکی برشواهد و مبتنی بر جامعه ،نیازمند طراحی ساختاری منسجم ،عملی وهماهنگ برای رهبری مداخلاتآموزش سلامت در سطوح مختلف سیستم ارایه خدمات بهداشتی و درمانی می باشد امید است با توانمندسازی افراد و جوامع برای شناخت نیاز ها و تصمیم گیری و اجرای آگاهانه و مسئولانه رفتار هایفردی و جمعی سالم و مدیریت ،پایشو ارزشیابی و سرانجام کنترل سرنوشت فردی و جمعی نیازمندتوسعه منطقی و موثر ظرفیت های سازمانی و اجرای آموزش سلامت در بخش سلامت است . و دراجرای این برنامه عملیاتی به اهداف مورد نظر دست پیدا کنیم .

شهرستان بجنورد از لحاظ موقعیت جغرافیایی در شمال شرق به عنوان مرکز استان خراسان شمالی می باشد

-  دارای آب و هوایی سرد کوهستانی قومیتهای کرد،ترک ،ترکمن ،فارس و ... که زبان غالب مردم این شهرستان ترک می باشد . این شهرستان دارای 7 مرکز بهداشتی درمانی شهری ، 20 مرکز بهداشتی درمانی روستایی ،10 پایگاه بهداشتی غیرضمیمه ،با جمعیتی  بالغ بر 360230 نفر می باشد.

-تعداد نیرو های رابط آموزشی در هر مرکز بهداشتی یک نفر می باشد ، دارای مدرک تحصیلی کاردان بهداشتی و مبارزه با بیماری  ها است.

-تعداد پزشکان رسمی و پیمانی 12 نفر،کارشناسان ارشد 3 نفر ،کارشناسان 6 نفر ،کاردانی ها 145 نفرو بهورزان 170 نفر می باشد در تحلیل برنامه عملیاتی سال گذشته 53% از برنامه ها پیش بینی شد انجام شده بود 16% آن ها  به صورت ناقص و30% آن ها انجام نشد . که علل عدم  ومرکز بهداشت بجنورد برای برنامه در بحث مشکلات موجود به شرح امکانات آماده است.

امکانات آموزشی سمعی و بصری در مراکز شهری و روستایی شامل :

1. تلویزیونهای مخصوص پخش فیلم و تیزرهای آموزشی جهت مراجعه کنندگان که این تلویزیونهاLED,LCD)5دستگاهدر مراکز شهری کامیاب ، حر ، مدنی )و مراکز روستایی با غلق وغلامان واقع هستند.

طی بازدید بعمل آمده در حال حاضرتیزر های آن ها به روز رسانی شده و درحال حاضر مورد استفاده قرار می گیرد.

2) یک دستگاه بلوتوث که واقع در آزمایشگاه مرکز بهداشت شهرستان بجنورد که غیر فعال بوده و طی بررسی بعمل آمدهدر سال جاری، مشکل آن دفع گردیده و در حال حاضر چندین پیام بهداشتی آماده شده و انتقال پیام از طریق بلوتوث جهت مراجعین صورت می پذیرد.

3)30 عدد تخته وایت برد :که به مراکز شهری و روستایی توزیع گردید.

4)ماژیک وکاغذ و قلم           5)تراکت-پوستر-پمفلت

همچنین سالن مرکز بهداشت بجنورد دارای 1 دستگاه دیتاپروژکتور و لپ تاپ ، 2 عدد میکروفن یقه ای ،1 عدد پرده دیجیتالی،1 پرده ساده ،یک تخته وایت برد ، ویک عدد اورهد می باشد.

که با توجه به اینکه مرکز بهداشت در طول سال برگزار کننده کلاسهای آموزشی بسیاری می باشد.

و بسیاری از کلاس های معاونت های مختلف (از جمله معاونت بهداشتی و سایر ارگان ها در این سالن اجتماعات برگزار می شود .تجهیزات سالن کافی  نبوده (دستگاه دیتا و لپ تاب آن چندید مرتبه مورد تعمیر قرار گرفته و بسیار قدیمی می باشد که در هنگام استفاده از آنها کیفیت مناسبی نداشته و لذا یکی از دلایل است که مانع اصول استاندارد سازی کلاسهای آموزشی می باشد)و نمای آن از نظر زیبایی مناسب نیست و نیاز به بازسازی دارد.

1-کمبود پرسنل واحد با توجه به تعداد مراکز تحت پوشش و جمعیت تحت پوشش

2-پایین بودن تعداد بازدید های ارزیابی و ارزشیلبی عملکرد پرسنل از مراکز بهداشتی درمانی .......در زمینه موضوعات شخصی آموزش ،سلامت

3-پایین بودن تعدادجلسات آموزشی در خصوص موضوعات تخصصی آموزش سلامت

4-پایین بودن تعداد رسانه های آموزشی سلامت براساس نتایج نیازسنجی آموزشی

5-کمبود افرادمتخصص در زمینه های آموزش

6-کمبود بودجه کافی جهت اجرای اهداف و احد آموزش سلامت

7-...........و تنوع شرح وظایف محوله بر مسئول آموزش سلامت

8-عدم تفکیک واحد بازآموزی پرسنل و واحد آموزش سلامت در سطح شهرستان

9- محول کردن کلیه امور در خصوص کلیه سمینارها و همایشهای اجرا شده در سطح استان توسط کارشناس آموزش سلامت شهرستان

10- عدم شفاف سازی شرح وظایف مسئول آموزش سلامتو در نتیجه واگذاری سایر امور غیر مرتبط با شرح وظایف به واحد آموزش

11- قدیمی بودن تجهیزات سالن اجتماعات

1-قوت مدیریت و همکاری بی دریغ مدیر شبکه با واحد آموزش

2)ایجاد انگیزه و برقرای ارتباط عالی با سایر واحد ها که داوطلبانه جهت اجرای برنامه ها همکاری دارند.

3)وجود مدیر گروه و کارشناسان  ستادی مرکز بهداشتی استان که با انگیزه ، علاقه و پشتکار فراوان ،صادقانه جهت بهتر برگزار شدن  برنامه های اجرایی واحد راهنمایی و ارشاد های بی دریغ داشته اند

برنامه عملیاتی سال گذشته 53% از برنامه ها پیش بینی شد انجام شده بود 16% آن ها  به صورت ناقص و30% آن ها انجام نشد . که علل عدم  ومرکز بهداشت بجنورد برای برنامه در بحث مشکلات موجود به شرح امکانات آماده است.

هدف کلی  :   ارتقاء سطح کیفی وکمی برنامه های آموزشی سلامت درسطح شهرستان

اهداف اختصاصی 

 1-افزایش اطلاعات پرسنل در زمینه برنامه های خود مراقبتی از 20 به 60 %

  2-افزایش درصد آگاهی رابطین بهداشتی ادارات در زمینه برنامه های بهداشتی از 10 به 40 در سال 93

3- افزایش درصد جلب مشارکتادرات ومحیطهای حامی درزمینه برنامه های سلامت از 5%به40%تاپایان سال93

4-افزایش درصدتولیدوانتشاررسانه های بومی درزمینه آموزشی سلامت از30%به 40% در سال 93

5 – افزایش درصد طرح های HSR نوشته واجراشده از 1 مورد به 2 مورد در سال 93

6-افزایش درصد پایش وارزشیابی برنامه ها درسطح ستاد ومحیط از10به 40%

7 – افزایش درصد دانش و سواد سلامت مردم به میزان 30 % تا پایان سال 93

هدف اختصاصی 1- افزایش اطلاعات پرسنل در زمینه برنامه های خود مراقبتی از 20 به 60 %

هدف اختصاصی 2-    افزایش درصد آگاهی رابطین بهداشتی ادارات در زمینه برنامه های بهداشتی از 10 به 40 در سال 93

هدف اختصاصی 3   : افزایش درصد جلب مشارکتادرات ومحیطهای حامی درزمینه برنامه های سلامت از   5%تا 40% پایان سال93

هدف اختصاصی 4 :  افزایش درصدتولیدوانتشاررسانه های بومی درزمینه آموزشی سلامت از30%به 40% در سال 93

هدف اختصاصی 5 : افزایش درصد طرح هایHSRنوشته واجراشده از 1 مورد به 2 مورد در سال 93

هدف اختصاصی 6 –تولیدوانتشار رسانه بومی

هدف اختصاصی 7 : افزایش درصد دانش و سواد سلامت مردم به میزان 30 % تا پایان سال 93

استاندارد سازی

هدف اختصاصی 1-فعالیت تشکیل جلسات آموزشی متوالی جهت رابطین مراکز

جدول پایش وارزشیابی

طرح پایش و ارزشیابی

هدف اختصاصی 2 کارگاه پیشگیری از بیماری های قلبی وعروقی

درصد کارمندانی که اقدام به پیشگیری بیماری قلبی و عروقی کردند. =

هدف اختصاصی 3 : برگزاری جلسات آموزشی جهت رابطین ادارات

input درصد رابطین ادارات شرکت کننده در کارگاه =  =

servis     درصد وضایتمندی کارمندان در کارگاه ==

. ……………….. درصدرابطین ادارات مشارکت می کنند =

  در صد کامندانی که اصول .............. مشارکت را انتقال می دهند.= ....................=

out com رابطین که همکاری لازم را با مرکز بهداشت دارند.==

پایش و ارزیابی تعیین شاخص

هدف اختصاصی1

جدول تفضيلي فعاليتهاي مداخله اي