آلزایمر عامل افزایش تدریجی تخریب عملکرد بدن
پديده سالمندي همراه با افزايش تدريجي در روند تخريبي عملكرداعضاي بدن مي باشد به طوري كه اين پديده، انسان را در معرض خطر ابتلاء به انواع بيماري ها، اختلالات فيزيولوژيكي، روان شناختي و . . . قرار مي دهد.
به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشتی؛ مغز انسان مجموعه و ارگانی است که تمام اطلاعات ضروري را ذخیره، یادآوري و پردازش می کند. تخریب آن به وسیله بیماري آلزایمر شباهت زیادي با حافظه کامپیوتري دارد که اطلاعاتش را از دست داده است.
بیماري آلزایمر یک مشکل بزرگ براي سلامت جامعه محسوب می شود که بر روابط بین فردي و اجتماعی نیز اثر دارد. بیماري چند سال قبل از شروع علائم تشخیصی شروع می شود.
آلزایمر، چهارمین علت مرگ در سالمندان.
شیوع بیماري آلزایمر و دیگر انواع دمانس در افراد پیر بیشتر از افراد جوان می باشد.
میزان بروز آلزایمر حدود 3 در هزار در سن 65 سالگی در مقایسه با 70 در هزار در افراد 90 ساله می باشد.
بروز آن در زنان بیشتر از مردان است (که به دلیل طول عمر بیشتر در آنها می باشد).
سن بالاتر از 65 سال
سابقه خانوادگی
سکته مغزی
سابقه ضربه شدید به سر
بیماریهای عروق کرونر
کمبود فعالیتهای فکری
جنس مونث
کمبود ویتامین هایی چونA،E ، C،B12B1و اسیدفولیک
کمبود فعالیتهای بدنی و ورزش
سابقه افسردگی
استرس های روانی- اجتماعی مانند فوت همسر و بازنشستگی
افزایش کلسترول خون
مصرف دخانیات
سموم موجود در محیط زیست و ... از این علل هستند.
شروع بیماری تدریجی با سیر پیشرونده است ومعمولا با یک حادثه مهم در زندگی شروع میشود.
مرحله اول:
مرحله اي است كه در آن اختلال حافظه رفته رفته نمايان مي شود. بيمار در اين مرحله از عهده كارهاي روزمره شخصي برمي آيد. ولي اداره امور اجتماعي نظير خريد و كارهاي بانكي براي او دشوار است.
مرحله دوم:
در اين مرحله اختلال حافظه پيشرفت مي كند و علائم رواني - رفتاري نظير ترس، اضطراب، افسردگي، بي خوابي و بي قراري ديده مي شود. بيمار قدرت تشخيص زمان و مكان را از دست مي دهد و گويش او دچار اختلال مي گردد. در اين مقطع از بيماري، فرد قادر به مراقبتهاي شخصي مي باشد.
مرحله سوم:
در اين مقطع اختلال حافظه تا به آنجا پيشرفت مي كند كه بيمار حتي نامش را فراموش مي كند، قدرت تكلم او تقريباً از بين رفته و عضلاتش سفت مي شود، بلع غذا براي او مشكل شده و ديگر قادر نيست از بستر خارج شود. به تدريج دچار زخمهاي بستر مي شود و كنترل اعمال دفعي را نيز دست مي دهد(زندگی نباتی).
از دست دادن حافظه: فراموش کردن مکرر مطالب و وقایعی که اخیراً به حافظه سپرده شده اند(حافظه کوتاه مدت)
از اولین علائم معمول زوال عقل است. شخص اکثر اوقات دچار فراموشی شده و قادر به یادآوری اطلاعاتی که جدیداً کسب کرده نیست.
حالت طبیعی: فراموش کردن گاه و بی گاه اسامی یا قرارهای ملاقات.
اختلال در انجام فعالیت های روزانه: افرادی که دچار فراموشی شده اند برنامه ریزی و انجام امور روزانه برایشان دشوار است.
اینگونه اشخاص ممکن است مراحل مربوط به تهیه غذا، تماس تلفنی یا روش های انجام یک بازی را فراموش کنند.
حالت طبیعی: این که گاهگاهی فراموش کنید چرا وارد یک اطاق شده و یا مطلبی را که می خواستید بگوئید به خاطر نیاورید.
اختلال در زبان یا گویش :
افرادی که دچار آلزایمر می شوند، مکررا لغات ساده را فراموش کرده یا کلمات غیر معمول را جایگزین می نمایند، به طوری که صحبت ها و نوشته های آنان قابل درک نمی باشد. بعنوان مثال اگر نتوانند مسواک خود را بیابند به جای آنکه در خواست مسواک کنند می گویند: «آن چیزی که برای دهانم است».
حالت طبیعی: داشتن مشکل در یافتن لغت مناسب به صورت گاه و بی گاه.
سردرگمی در زمان و مکان (اشکال در جهت یابی و گم کردن زمان و مکان): افرادی که به بیماری آلزایمر دچار هستند در محل خود گم می شوند، فراموش می کنند کجا هستند و چگونه به آنجا رسیده اند و نمی دانند چگونه به منزل برگردند.
حالت طبیعی: فراموش کردن روزهفته
ضعف یا کاهش قضاوت : افرادی که مبتلا به آلزایمر هستند مکررا ممکن است نتوانند لباس مناسب فصل را تشخیص داده و بپوشند بدین صورت که در یک روز گرم چندین لباس یا در یک روز سرد لباس کمی می پوشند. آنها همچنین ممکن است دچار ضعف در استدلال و قضاوت شده بطوری که مقدار زیادی پول را بدون دلیل به کسی ببخشند.
حالت طبیعی: تصمیم گیری اشتباه و سوال برانگیز به طور گاه و بی گاه .
جابه جا گذاشتن اشیاء: افرادی که دچار آلزایمر هستند ممکن است اشیاء را در جاهای غیرمعمول قرار دهند. مثلاً اطو را در فریزر و یا ساعت مچی را در قندان قرار دهند.
حالت طبیعی: قرار دادن کلیدها یا کیف پول درجای غیرمعمول به طور موقت
تغییرات درخلق و خو یا رفتار: افراد مبتلا به آلزایمر دچار نوسانات سریع خلقی می شوند مثلاً زمانی آرام هستند ولی بدون هیچ دلیل مشخصی اشک ریخته یا خشمگین می شوند.
حالت طبیعی: غمگین یا بداخلاق بودن به طور گاه و بی گاه.
از دست دادن انگیزه: افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است بسیار غیر فعال شوند، مثلاً ساعت ها جلوی تلویزیون بنشینند، بیشتر از حد معمول بخوابند یا از انجام امور معمول خودداری کنند.
حالت طبیعی: احساس خستگی موقت از کار یا وظایف اجتماعی.
عدم توجه به نظافت شخصي
مشكوك شدن بيدليل نسبت به اطرافيان
كاهش رفت و آمد و مصاحبت با دوستان
افزايش تعداد حوادث در منزل، مانند سوزاندن غذا، روشن گذاشتن گاز، اطو و ...
تغذیه مناسب برای پیشگیری از آلزایمر
لوبياي سويا
سيب
زردچوبـه
گردو
بادام
روغن زيتون
اسيد فوليک
ماهي
خوردن غذاهایی با ویتامین B12 بالا مانند گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ، شیر، پنیر، آووکادو، غلات غنی شده و شیر سویا.
دارچین را در چای، نان تست، غلات، بلغور جو دوسر، محصولات پخته شده، سالاد میوه و کوکی ها استفاده کنید. همچنین می توانید دارچین را به صورت مکمل مصرف کنید. همیشه برای یک دوز مناسب با پزشک مشورت کنید.
خوردن ماهی های چرب، گردو، دانه های کتان، لوبیا، روغن زیتون و پوره کدو، ومواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3
مصرف مکمل های اسید چرب امگا 3، روزانه که برای تعیین دوز مناسب، با پزشک خود مشورت کنید.
ورزش منظم : برای سلامتی قلب مفید است و می تواند در پیشگیری از رکود توانایی های ذهنی نیز موثر باشد. همچنین خلق و خو را بهبود می بخشد.
رژیمی کم چربی و سرشار از میوه ها و سبزیجات : انتخابی دیگر برای سلامت قلب و محافظت از سلامت ذهنی است.
فعال بودن از نظر اجتماعی و ذهنی باعث می شود فرد رضایتمندی بیشتری از زندگی داشته باشد و به حفظ عملکرد ذهنی کمک می کند.
به سالمند توصیه نمائید:
وسایلی که همیشه استفاده میکنند مانند عینک،ساعت و..رادرجای مشخص بگذارند. (مثل گذاشتن کلیدها روی قلاب کنار در)
به اخبار گوش دهند یاکتاب وروزنامه بخوانند.
حفظ روابط اجتماعی قوی و مکرر با خانواده و دوستان .
درجمع دوستان و فامیل به یادآوری خاطرات گذشته بپردازند وآلبومهای قدیمی راباهم ورق بزنند.
بازی های فکری مثل شطرنج انجام دهند.
مشاعره بادوستان وحل جدول
مطالبی راکه ممکن است فراموش کنند دردفتری یادداشت کنند.
شیشه های مخصوص دارو را با برچسب رنگی مشخص نمایند.
ازموادغذائی با چربی وشیرینی ونمک کمتر استفاده نمایند.
خوردن غذا هایی با سطح بالایی از آنتی اکسیدان و اسید های چرب امگا 3، محدودیت نمک، کلسترول و چربی اشباع.
حفظ وزن مناسب.
داشتن فعالیت فیزیکی منظم، شامل فعالیتهای ایروبیک، ورزشهای تقویت کننده و ورزشهای تعادلی و انعطلف پذیری.
محدودیت نمک، کلسترول و چربی اشباع.
استفاده از علائم شنوایی مثل تایمر، آلارم ساعت همراه با نشانه های نوشتاری
استفاده از نشانه های محیطی برای نمونه جا به جایی بعضی چیزها از مکان معمول، و پس از رسیدن به هدف برگرداندن به محل اصلی.
قرار دادن یادآوری کننده ها در محلهای مناسب (مثل قرار دادن کفشهایی که نیاز به تعمیر دارند نزدیک در)
به حداقل رساندن هر نوع حواس پرتی. توجه به یک چیز در یک زمان.
زمان کافی برای یادآوری اختصاص دهید . فراموشی به احتمال زیاد زمانی که شما عجله دارید اتفاق می افتد.
ایجاد برنامه ای برای سازمان دهی وظایف معمول مثل خوردن داروها.
سعی نکنید همه این تکنیک ها را به یاد داشته باشید ولی تکنیکهایی را که دوست دارید، انتخاب کنید و آنها را هر زمان که نیاز بود یا مناسب بود استفاده کنید.