واکسیناسیون سرخک تمام کودکان زیر ۵ سال ضرورت ندارد و فقط کودکانی که علیه این بیماری واکسینه نشده اند باید واکسن بزنند.
بنا به گزارش روابط عمومی معاونت بهداشتی ،مدیرگروه مبارزه با بیماریهای معاونت بهداشتی راه انتقال ویروس سرخک را از طریق تنفس و قطرکهای تنفسی بیان کرد وی در ادامه افزود این مورد مسریترین عامل عفونی شناخته شده است؛ به نحوی که اگر فردی مبتلا به بیماری در اتاق در بستهای باشد و بعد از ۱۰ دقیقه از اتاق خارج شود ممکن است اگر فردی که ایمنی کافی ندارد، پنج دقیقه پس از او وارد اتاق شود باز هم به بیماری مبتلا شود.
دکتر افشین دلشاد درباره علائم بالینی بیماری، بیان کرد: دوره نهفتگی بیماری حدود دو هفته است و پس از این مدت علائم بیماری با تب ظاهر شده و با بیحالی و بیاشتهایی ادامه مییابد. تب میتواند بیشتر شود تا جایی که به ۴۰ درجه هم برسد؛ بعد از یک دوره تب سه تا چهار روزه علائم دیگری هم ظاهر میشود که مهمترین آن دانههای قرمز رنگی است که بر روی صورت و گردن شروع میشود و به پایین بدن منتشر میشود. این دانهها از بالا به پایین کمکم پاک میشوند. مدتی که این دانهها بر روی بدن فرد است حدود پنج روز است. دو تا سه روز اول که دانهها ظاهر میشود، تب هم هنوز ادامه دارد به همین دلیل علامت اصلی که برای تشخیص این بیماری کمک میکند تب و بثورات قرمز رنگ سطح پوست است بیماری سرخک میتواند با علائم تنفسی، سرفه و آبریزش بینی و قرمز شدن مخاط چشم هم همراه باشد. سرخک ممکن است در مواردی شدید بروز کند و حتی منجر به مرگ شود. در موارد همهگیری بیماری ممکن است بین یک تا پنج درصد مرگ در بیماران رخ دهد. افرادی که معمولا ضعف سیستم ایمنی یا سوء تغذیه دارند بیشتر به عوارض سرخک مبتلا میشوند. سرخک میتواند به سرعت در یک جامعه پخش شده و همهگیریهای بزرگ ایجاد کند و این در حالی است که سرخک توانایی بروز فرمهای شدید و یا مرگ و میر هم دارد.در مورد مرگ و میر ناشی از سرخک در دنیا، سازمان بهداشت جهانی یک برنامهای از سال ۲۰۰۰ میلادی آغاز کرد و هدفگذاری کرد تا تقریبا همه کشورها برنامه واکسیناسیون را به نوعی جلو برند که بتوانند تا سال ۲۰۱۵ به میزان ۹۰ درصد جلوی مرگ و میر ناشی از سرخک را بگیرند. زمان شروع برنامه تعداد ۸۰۰ هزار مرگ در سال در کودکان کمتر از پنج سال ناشی از ابتلا به سرخک رخ میداد که در نهایت تاکنون مرگ سرخک تا ۸۴ درصد در جهان کاهش یافته است و این موفقیت بسیار بزرگی است. خوشبختانه سرخک به درمان دارویی ویژه نیاز ندارد، اما پیشگیری از آن بسیار راحت بوده و واکسن موثری هم دارد که سالهای طولانی است این واکسن در ایران و جهان استفاده میشود. واکسن سرخک در کشور ما در قالب واکسن سه گانه MMR که واکسن ترکیبی علیه بیماریهای سرخک، سرخجه و اوریون است، استفاده میشود. این واکسن در دو نوبت در سن ۱۲ و ۱۸ ماهگی به کودکان تزریق میشود. همچنین افرادی که در جریان یک همهگیری در معرض بالای ابتلای به بیماری باشند ممکن است به عنوان دز تکمیلی لازم باشد که واکسن دریافت کنند
در مورد سرخک از آنجایی که طی سالیان گذشته پوشش خوبی در واکسیناسیون این بیماری داشتیم و نظام مراقبت هم موارد بیماری را رصد کرده است، توانستیم حدود ۳ سال قبل تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را مبنی بر حذف ویروس بومی سرخک از کشور را دریافت کنیم که موفقیتی بزرگ و حاصل دستاورد نظام سلامت بود. باید بدانیم که فقط ۳ کشور بحرین، عمان و ایران در منطقه خاورمیانه موفق به دستیابی به این تاییدیه شدند. در کشور ما با توجه به جمعیت بالا و مرزهای مشترک زیادی که با کشورهای افغانستان، پاکستان و عراق دارد طبیعتا دستاورد حذف سرخک برجستهتر از دو کشور دیگر است اما این به معنای به صفر رسیدن خطر بیماری سرخک نیست
پس درست است که گواهی حذف سرخک بومی را دریافت کردیم اما سرخک در اطراف ما فراوان است و علت آن ضعف واکسیناسیون در کشورهای همسایه بویژه در افغانستان و پاکستان است. این در حالی است که کرونا هم به برنامه واکسیناسیون این دو کشور آسیب جدی وارد کرد و باعث همهگیریهای بزرگی در این دو کشور شد.
نکته مهم این است که حتی افرادی که واکسینه باشند هم اگر در مواجهه بالا با سرخک قرار گیرند احتمال اینکه مبتلا شوند وجود دارد. سال گذشته برای اینکه بتوانیم جلوی انتقال بیماری را بگیریم و برای افزایش پوشش واکسیناسیون تلاش کردیم از هرگونه تاخیر در واکسیناسیون از طریق اطلاع رسانی جلوگیری کنیم؛ همچنین در استانهای جنوب شرقی برنامه واکسیناسیون تکمیلی سرخک را در آذرماه سال ۱۴۰۰ انجام دادیم و گروه سنی ۹ ماه تا ۷ سال تمام کودکان ایرانی و غیرایرانی در این برنامه واکسینه شدند زیرا عمده مبتلایان در این گروه سنی بودند و به همین دلیل واکسن برای این گروه سنی دوباره تزریق شد. نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار کودک در این برنامه واکسینه شدند و این کمک کرد که تا حد زیادی در آن منطقه بیماری را مهار کنیم. همه کودکان زیر ۵ سال باید واکسن سرخک بزنند
بررسیهای ما نشان میدهد که گاها پوشش واکسیناسیون در اتباع غیرایرانی که در کشور زندگی میکنند پایینتر است و این نشان میدهد که در این زمینه ناآگاهی وجود دارد؛ زیرا این افراد تصور میکنند واکسیناسیون برایشان پولی است یا واکسن فقط به ایرانیها تزریق میشود و یا اینکه فکر میکنند اگر برای تزریق واکسن اقدام کنند، چون به شکل غیرقانونی وارد کشور شدند، آنها را به کشور خود بازمیگردانند
واکسیناسیون برای همه افراد رایگان است و صرف نظر از ملیت برای همه یکسان انجام میشود. همه کودکان میبایست در دو نوبت واکسن سرخک را تزریق کرده باشند پس اگر در هر سنی متوجه میشوید واکسیناسیون کودکتان کامل نیست به مراکز بهداشتی مراجعه کنید
لازم به ذکر است در استان خراسان شمالی از ابتدای سال 1400 تا کنون 40 مورد مشکوک به این بیماری شناسایی شده وهمگی سریعا مورد نمونه گیری های خاص استاندارد قرار گرفته وبه آزمایشگاه رفرانس کشوری ارسال گردیده ومورد آزمایش قرار گرفته وکلیه 40 مورد شناسایی شده منفی بوده ومورد مثبت در سطح استان خراسان شمالی رویت وگزارش نگردیده ولازم است هم استانیهای عزیز مراقب واکسیناسیون کودکانشان باشند وباید در سنین 12 ماهگی و18 ماهگی دو نوبت واکسن MMRدریافت نمایند واگر در یافت نکرده اند در اسرع وقت به مراکز بهداشتی وخانه های بهداشت جهت تکمیل واکسیناسیون کودکانشان مراجعه نمایند
دکتر دلشاد در ادامه خاطرنشان کرد : واکسیناسیون سرخک تمام کودکان زیر ۵ سال ضرورت ندارد و فقط کودکانی که علیه این بیماری واکسینه نشده اند باید واکسن بزنند.