سلامت معنوی وپیشگیری از بیماریهای روانپزشکی

بنا به گزارشی مدیرگروه سلامت روان اجتماعی و اعتیاد در راستای سلامت معنوی و پیشگیری از بیماری های روانپزشکی گفت:

از دیدگاه سلامت جامعه نگر، انسان موجودی چند بعدی است که بعد معنوی در حفظ ابعاد دیگرسلامت، تأثیر به سزایی دارد. افراد اصولاً قابل اعتماد می باشند.سازمان بهداشت جهانی، سلامت معنوی را به عنوان یکی از مهمترین ابعاد سلامت، در کنارسایر ابعاد جسمی، روانی و اجتماعی، معرفی کرده است. همچنین، امنیت روانى و جسمى انسان درگرو سلامتى در دین است؛ زیرا باورها و اعتقادات سالم و عمیق برگرفته شده از معارف حقیقى، سبب آرامش و ایمنى روانی وجسمی مى شود

دکتر سیده ریحانی رضوان افزود:.

-1 تعریف معنویت:

معنویت حس معنایابی و هدف مندی انسان است که تعلقش به جامعه را معنادار میکند. از آنجا که معنویت در زمان استرس، رنج، بیماری جسمی و روانی فقدان و خسران، مرگ و مردن، اهمیت مییابد، نه تنها در روان پزشکی اهمیت دارد، بلکه در کل حوزه های پزشکی نیز بدان باید توجه شود.

- برخی عناصر و مؤلفه های مهم معنویت:

صداقت، شهامت، صبر و شکیبایی، تساهل،شفقت، مهربانی، سخاوت، وجد و شادی، امید ،عشق و...

-3 معنویت و افسردگی:

عمده تحقیقات مربوط به ارتباط بین معنویت وسلامت روانی بر افسردگی، متمرکز است.یکی ازراههای احیای معنا از طریق معنویت در زندگی اشخاص مبتلا به افسردگی، درک ایشان و همدلی با آنهاست. تقریباً در تمامی تحقیقات، این درک وهمدلی، ابزار اصلی و محوری ای است که رنج افسردگی از طریق آن به نحو ملموسی کاهش مییابد.

-4 معنویت و اضطراب :

برخی محققان معتقدند که استرس و اضطراب می تواند علایم معنوی داشته باشد که عبارتند از: ازدست دادن معنا در زندگی، افکار و اعمال وسواسی،حس بی تفاوتی و از خود بیگانگی، نبود باورمعنوی پیشین، بی معنا بودن آینده، ترس از مرگ، ترس ازپیامدهای گناه یا رفتار بد و نامطلوب از نگاه دین،

عدم توانایی در توجه و تمرکز بر ”خدا“ یا انجام”مراقبه“.

5-سلامت معنوى:

عبارت است از برخوردارى از حس پذیرش،احساسات مثبت، اخلاق، و حس ارتباط متقابل مثبت با یك قدرت حاكم و برتر قدسى، با دیگران وخود كه طى یك فرایند پویا و هماهنگ شناختى،عاطفى،كنشى و پیامدى شخصى حاصل مى آید.

-7 اركان سلامت معنوى از نظر اسلام عبارتند از:

معرفت به مبدأ خلقت، شناخت نظام علت و معلولى خلقت جهان، محبت نسبت به خدا و مردم، نیكوكارى

و داشتن عمل صالح، پارسایى و پرهیز از گناه، تمایل به كمال، احساس امنیت و آرامش، عدالت جویى،راست گویى، خویشتن دارى و صبورى، داشتن

تصور مثبت نسبت به خود و دیگران، احساس ایثار وگذشت، توكل و امیدوارى، تواضع، اعتدال، اصلاح

بین مردم، امانت دارى،پذیرش دیگران، عزت نفس و خودباورى

* اصطلاح سلامت معنوى كه نخستین بار تحت عنوان بهزیستى معنوى وضع شد، بیش از همه بر بهزیستى شخصى فرد و ارتباط او با خدا تأكید دارد. مفهوم بهزیستى معنوى از دو مؤلفه تشكیل شده است: بهزیستى مذهبى و بهزیستى وجودى.بهزیستى مذهبى نشانه ارتباط با یك قدرت برتریعنى خداست و بهزیستى وجودى یك عنصر روانى اجتماعى است و نشانه احساس فرد است از اینكه كیست، چه كارى و چرا انجام مى دهد و به كجا تعلق دارد. لازم به ذكر است كه این دو بعد در عین منفك بودن، با هم تعامل همپوشى دارند .برخی مطالعات نشان میدهند که یکی از را ههای ارتقای سلامت روان و کیفیت زندگی، توجه به سلامت معنوی است، بدین معنا که تقویت بعدمعنوی از یک سو میتواند علایم بیماریها راکاهش داده و از سوی دیگر، توانایی سازگاری فرد را افزایش میدهد، سلامت روان افراد را بهبودبخشیده، به کاهش ناامیدی و افسردگی کمک می کند و موجب بهبود عملکرد اجتماعی و ارتقاءکیفیت زندگی آ نها

میشود.همچنین، ضرورت بحث سلامت معنوى هنگامى خود را نشان مى دهد كه مشاهده مى گردد بسیارى از بیمار ىهاى روانى و حتى مشكلات جسمى وبدنى، از نبود معنویت و سلامت معنوى حاصل مىشود؛ یكى از زمینه هاى عمده بیماریها و مشكلات روانى و عوارض جسمى و اجتماعى آن، احساس پوچى و بیهودگى است؛ و این احساس، ناشى ازفقدان بعد معنوى سلامت در افراد مى باشد. هدفدار بودن زندگى، پایبندى اخلاقى، تعاون، داشتن حسن ظن و توجه بیشتر به مسائل معنوى زندگى،باعث كاهش اضطراب، تزلزل روحى و عوارض ناشى از آ نها می شود.