بعد ارزشیابی

موضوعات

نکات مهم در ارزشیابی

ارزیابی مفاهیم برنامه تلویزیونی    

دقت

تعيين اهداف، تهيه پيش نويس يا طرح تيزر یا برنامه، نوشتن جملات و ويرايش

اگر 4 مورد فوق توسط افراد صاحب نظر در امر سلامت و بهداشت انجام شده:5

اگر 3 مورد فوق توسط افراد صاحب نظر در امر سلامت و بهداشت انجام شده:4

اگر 2 مورد فوق توسط افراد صاحب نظر در امر سلامت و بهداشت انجام شده:3

اگر 1 مورد فوق توسط افراد صاحب نظر در امر سلامت و بهداشت انجام شده:2

اگر افراد صاحب نظر فقط در مقام مشاوره (غيرحضوري ياحضوري) براي تهيه تيزر مشاركت داشته اند:1

1-   متن تيزر تا چه حد با مطالب علمي به صورت عام (مفاهيم وحقايق پزشكي وبهداشت) انطباق دارد؟ (زیر 50% امتیاز  1 و 2، 50 تا 75% ؛ 3 و 4، بیش از 75% ؛ 5).

2-   متن تيزر و مفاهيم آن تاچه حد با مطالب موجود در آخرين رفرنس­هاي علمي موجود مطابقت دارند؟ (زیر 50% امتیاز  1 و 2، 50 تا 75% ؛ 3 و 4، بیش از 75% ؛ 5).

عدم تناقض و یکپارچگی

1.       منظور اين است كه درطول برنامه اطلاعات يك دست و بدون تناقض ارائه شود.
2.       مطالبي كه هنوز از نظر علمي قطعيت نيافته اند، در برنامه ارائه مي­شوند يا خير؟
3.       توالي و ترتيب منطقى بين مطالب مطرح شده در برنامه را ارزيابي كنید.

شفافیت

1.       ارزيابي برنامه از نظر عدم ارائه مطالب مبهم و گنگ ارزیابی می شود.
2.       هم متن وهم بيان پيام مبناي اعمال ارزشيابي  قرارمي گيرند.
3.       در مورد گويا بودن تصاوير قضاوت شود.

جذابيت

جذابيت پيام منوط است به اين كه كيفيت توليد مناسب با تاكيد برجاذبه هاي مثبت داشته باشد. جاذبه هايي كه براي مخاطب دلپذير باشد صداي زيبا، همكاري با افراد حرفه اي يا موسيقي مناسب در ايجاد جذابيت مؤثرند. ارائه راه حل براي مشكل مطرح شده نيز در جذاب شدن محتواي پيام مؤثر خواهد بود.

a.        به هريك از آيتم هاي زير1 نمره تعلق مي گيرد:

·         موسيقي متناسب 

·         ترجيح جاذبه مثبت به منفي                               

·         كيفيت توليد                          

·         همكاري با افراد حرفه اي                                     

b.        اگر راهكار ارائه شده ← 5 امتياز؛ اگرنشده← 1 امتياز

c.        استفاده از افراد سرشناس ورزشي، سينمايي، موسيقي و سياسي مي تواند پايه ارزيابي اين سؤال قرار گيرد.

مقبوليت

1-    در صورت استفاده از افراد سرشناس به سؤال زير پاسخ ­دهيد. در غير اين صورت از پاسخ دادن صرف نظر شود.

2-    هر يك از آيتم هاي زير 1 نمره كسب مي كند:

·         خوش نام بودن

·         معروف بودن (به نيكي)، مقبوليت عام از نظر مخاطب      

·         نداشتن نفع مالي

خلاقیت

ارزياب ميتواند برحسب اين كه برنامه تا چه حد از نظر ساختاري، تازه و ابتكاري است  و شيوه هاي بيان مطلب جذاب و بدون سابقه است، ارزيابى را انجام دهد.

مناسبت داشتن

ميزان پيچيده بودن مطالب ارائه شده با توجه به اين كه گروه هدف برنامه، چه گروهي هستند بايد ارزيابي شود.

ساختار

کیفیت ساخت

1.      ارزياب بايد شكل برنامه توليد شده را با اهداف و گروه هدف برنامه سنجش کنید.
2.      كيفيت وضوح و مشخص بودن تمام كلمات برنامه تلويزيوني  ارزيابي شود.
3.      كيفيت از نظر وضوح تصوير و شفافيت آن، نرمال بودن تيم حركت و سينك بودن صدا و تصوير، مبناي ارزيابي است.

جذابیت

ارزياب با استفاده از معيارهايی مانند استفاده از شخصيت هاى محدود، استفاده از موسيقى، هيجان و افراد معروف (در حدي كه پيام اصلي را كمرنگ نكند)، برنامه را ارزشيابى مي كند.

خلاقیت

ارزياب ميتواند برحسب اين كه برنامه تا چه حد از نظر ساختاري، تازه و ابتكاري است و شيوه هاي بيان مطلب جذاب و بدون سابقه است، ارزيابى را انجام دهد. (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)

اجرا

پیش آزمون

انجام پيش آزمون و استفاده از نتايج آن در ارزيابي برنامه، كاربرد اساسي دارد:

1-      اگر پيش آزمون نشده، ازپاسخ گويي به سؤالات زيرخودداري شود. اگر انجام شده :

-         كيفيت انجام آن از نظر اصول متدولوژيك و آماري بررسي شود.

-         پاسخ دادن به اين سؤال مبتني بر ميزان تاثير نتايج پيش آزمون در توليد نهايي تيزر یا برنامه است

ارزیابی اجرا

1.     با توجه به اين كه هر شبكه تيپ خاص بينندگان خود را دارد، ارزياب تناسب برنامه و شبكه­ى پخش كننده را بررسي مي كند.
2.       براي تشخيص تناسب زمان پخش تيزر مي­توان از آيتم هاي زير استفاده كرد:
3. روزي كه تيزر پخش شده                   
4. ساعتي كه تيزر پخش شده
5. تعداد روزها يا دفعاتي كه تيزر پخش شده         
6.     نحوه اطلاع رساني براي جلب توجه مخاطب بايد ارزيابي شود.

  بعد ارزشیابی

موضوعات

نکات مهم در ارزشیابی

ارزیابی مفاهیم و محتوا فیلم آموزشی     

دقت

1- متن تيزر تا چه حد با مطالب علمي به صورت عام (مفاهيم وحقايق علم پزشكي وبهداشت) انطباق دارند؟ (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)

2 - دقت درنگارش از نظر ادبي و بدون اشكال بودن از نظر دستور زبان و هم از نظر رسا بودن و توانايي درانتقال پيام به مخاطب بررسي مي شود. (هرآيتم 1 نمره)

3- متن تيزر و مفاهيم آن تا چه حد با مطالب موجود در آخرين منابع علمي موجود مطابقت دارند؟ (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)

عدم تناقض و یکپارچگی

1-منظور هماهنگی فعاليت هاي انجام شده توسط سيستم سلامت (وزارت بهداشت) و ساير نهادهاي اجرايي در كشور است.

2-اطلاعاتي كه از ساير قسمت­هاي نظام سلامت يا رسانه ها منتشر مي­شوند تا چه حد با پيام فيلم هماهنگي دارند؟ (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)

جذابيت

جذابيت پيام منوط است به اين كه كيفيت توليد مناسب و تاكيد برجاذبه هاي مثبت داشته باشد. جاذبه هايي كه براي مخاطب دلپذير باشد صداي زيبا، همكاري با افراد حرفه اي ياموسيقي مناسب درايجاد جذابيت مؤثرند. ارائه راه حل براي مشكل مطرح شده نيز در جذاب شدن محتواي پيام مؤثرخواهد بود.

a. معيارهاي مورد بررسي مي تواند تازه بودن موضوع، گستردگي ابعاد يا عوارض آن و تاثير گسترده ي آن برسلامت جامعه يا مناسبت داشتن زماني آن باشد. (هرمورد 1 امتياز)

b. استفاده ازجلوه هاي ويژه صوتي وتصويري مبناي مقايسه وامتيازدهي خواهد بود.

c.  استفاده ازمكان ها وتجهيزات واقعي،‌ معيار امتيازدهي است.

شفافیت

ساده بودن و پرهيز از اصطلاحات تخصصي و پيچيده علمي وادبي، بيان نحوه ي كمك كردن اطلاعات ارائه شده به افراد، پرهيز از تكرار و طولاني كردن جملات، ‌تاكيد بر بيان پيام با ارائه توضيحات ومثال­هاي مناسب براي فهم راحت تر مخاطب.

1-ارزياب ساده بودن، عدم وجود اصطلاحات پيچيده علمي و ادبي و تكراري و پيچيده نبودن جملات را ارزيابي مي كنند.

2- برمبناي اين كه تا چه حد توضيح و مثال درمورد موضوع اصلي فيلم ارائه شده نمره داده مي شود. (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)

مقبوليت

اين كه سازندگان تاچه اندازه از افراد مورد قبول مخاطبان و منابع مورد اعتماد (معروف وخوشنام بودن) درساخت فيلم استفاده كرده اند مبناي امتيازدهي خواهد بود.

مناسبت داشتن

ميزان پيچيده بودن مطالب ارائه شده با توجه به اين كه گروه هدف برنامه، چه گروهي هستند بايد ارزيابي شود.

ساختار فیلم آموزشی

شناسنامه

شناسنامه فيلم همان مشخصات فيلم است كه در تيتراژ ابتدا و پاياني فيلم درج مي­شود. دراين شناسنامه اطلاعاتي درمورد سازندگان، سفارش دهندگان، ‌تاريخ و مكان توليد، حاميان مالي ومعنوي و احتمالاً مشخصاتي براي تماس مخاطب با توليدكنندگان ارائه مي گردد.

1-      مشخص بودن هريك از آيتم هاي ذكرشده در متن سؤال، 1 نمره دارد.

2-      مشخص بودن هريك از مواردي كه در متن سؤال ذكرشده، معادل 1 نمره درنظر گرفته مي شود.

3-      هريك از موارد زیر در صورت ارائه شدن 1 نمره خوهند داشت:

4-      آدرس يا صندوق پستي - تلفن يا فاكس - آدرس پست الكترونيك - وب سايت             

5-      بسته به ارائه ميزان توضيحات براي گروه سني مناسب يا نحوه استفاده از فيلم، به فيلم نمره داده مي­شود.

کیفیت فیلم

كيفيت فيلم آموزشي:

 دراين آيتم فاكتورهاي كيفي فيلم مورد بررسي قرار مي گيرند، ‌به دليل تخصصي بودن بحث كيفيت ساخت، سؤالات جنبه­ي عام داشته و با ديد ارزياب، ارزيابي مي شوند.

1-    1. ميزان انطباق محصول توليد شده با اهداف طرح شده در ابتداي پروژه. اين كه آيا اهدافي كه از توليد فيلم مد نظر بوده، برآورده شده اند يا خير.

2-    2. وضوح صداها ومكالمات ومناسب و زيبا بودن تن صداي گويندگان، مقياس امتياز دهي خواهند بود.

3-    3. مناسب و زيبايي و جذابيت موسيقي فيلم مبناي نمره دهي است.

4-    4. كيفيت تصوير از نظر وضوح وشفافيت و بدون خش بودن، معيار امتيازدهي اين سؤال است.

خلاقیت

1-     ارزياب با سابقه ي ذهني يا عيني از نمونه هاي مشابه، درمورد تفاوت فيلم حاضر قضاوت كرده و نمره مي دهد.

2-   اينكه ساختار فيلم تاچه حد بديع وغيرتكراري است و ايده هاي بصري و صوتي و نمايشي جديدي ارائه شده ياخير، مبناي امتيازدهي به اين سؤال است(هرآيتم فوق 1 نمره). (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)

منابع

1-   آيا منابع مورد استفاده درتهيه فيلم اعلام شده و اگرشده تمام آنها اعلام شده ياخير. امتياز بر حسب نسبت مبلغي كه استفاده و اعلام شده اند تعيين مي شود.

2-   منابع ذكر شده تا چه حد به تاريخ ساخت فيلم نزديك بوده اند؟ باگذشت هر3 سال از انتشار منبع مورداستفاده، 1امتياز كم مي­شود.

 (تا2 سال پيش از توليد←5 ،  تا4 سال ← 4 ،  تا6 سال ← 3‌ ،  تا8 سال ←2 ،  بيش از 8 سال←  1امتياز).

پیش تولید و تولید

3-  پيش توليد، ساخت نمونه اوليه از فيلمنامه است كه مورد پيش آزمون قرار مي گيرد. گاهي به دليل محدوديت هاي اجرايي يا زماني اين مرحله حذف شده و فيلمنامه ابتدايي، مستقيماً نهايي مي­شود. پيش آزمون معمولاً نمايش خصوصي براي افراد صاحب نظر است كه مي تواند منجر به ايجاد تغييراتي در محصول نهايي گردد.

4-   1-  نيازي به توضيح ندارد.

5-   اگرنمونه گيري منطبق بر روش علمي آن باشد← 5  و اگرنباشد← 1

6-   ارزيابي كيفيت فيلم پيش توليد شده برمبناي كيفيت صوتي، تصويري، منطبق بودن براهداف و خلاقيت  (نوآوري) انجام مي شود (هرآيتم 1 امتياز).

7-   زمانبندي كه در ابتدا براي توليدپيش بيني شده معيار مقايسه با فيلم توليد شده است.

ارزیابی

اين ارزيابي، پس از توليد و پخش فيلم از مخاطبان آن انجام مي­شود.

1-        نياز به توضيح ندارد.

2-    درارزيابي فيلم آموزشي ويديويي آيا دست يابي به اهداف آموزشي مورد سنجش قرار گرفته است؟ ميزان دست يابي به اين اهداف را مي­توان ارزيابي كرد. (امتیاز بر اساس طیف خیلی کم-1، کم-2، متوسط-3، زیاد-4، خیلی زیاد- 5)

3-        آيا تأثير بر تغيير دانش، ‌نگرش و رفتار مخاطب در ارزيابي مورد سنجش قرارگرفته است. ميتوان رسيدن به اين اهداف راسنجيد.

4-    آيا ارزيابي، نكات ضعف فني فيلم (صدابرداري، صداگذاري، تصويربرداري، دوبله ،كيفيت رنگ و.....) را نيز مورد پرسش قرارداده است مي­توان درصد دست يابي به اهداف را ارزيابي كرد و بر آن مبنا نمره داد.

معیارهای ارزشیایی ویدئوکلیپ آموزشی   

معیار              امتیاز

1

2 و 3

4

5

توجه به نیاز مخاطب در تهیه ویدئوکلیپ

عدم توجه

توجه کم

توجه به نیاز برخی مخاطبان

کاملاً منطبق با نیاز مخاطبان

دارا بودن پیام اثرگذار در ویدئوکلیپ

عدم وجود پیام اثرگذار

دارا بودن پیام اثرگذار اما برای برخی مخاطبان

دارا بودن پیام اثرگذار برای اکثر مخاطبان

دارا بودن پیام اثرگذار برای همه مخاطبان

توجه به داشتن یک محتوی آموزشی منسجم در ویدئوکلیپ

عدم وجود انسجام در محتوی آموزشی

ضعف در انسجام محتوی آموزشی

انسجام نسبی در محتوی آموزشی

انسجام کامل در محتوی آموزشی

طراحی ویدئوکلیپ بر مبنای بالا بردن آگاهی و ایجاد تغییر رفتار ساده

عدم توجه

تنها توجه به بالا بردن آگاهی

توجه کافی به بالا بردن آگاهی و توجه کم در ایجاد تغییر رفتار ساده

بر اسا توجه کافی به بالا بردن آگاهی و ایجاد تغییر رفتار ساده

انطباق محتوا و زمان ویدئوکلیپ با آگاهی و حوصله مخاطبان

عدم انطباق

انطباق کم

انطباق قابل قبول

کاملاً منطبق

جذابیت ویدئوکلیپ

عدم جذابیت

جذابیت کم

جذابیت قابل قبول

کاملاً جذاب

نحوه پوشش دهی ویدئوکلیپ برای مخاطبان

نامناسب

تا حدودی قابل قبول

قابل قبول

کاملاً مناسب برای همه مخاطبان